In 30 seconden
Er is geen wettelijk verplichte minimale rente, maar de afgesproken rente moet marktconform zijn. Als je de rente zo laag mogelijk vastlegt — binnen verdedigbare marges — kun je de lener ontlasten, kapitaal binnen de familie efficiënt gebruiken en fiscale risico’s minimaliseren. Belangrijk: je moet je keuze kunnen onderbouwen en vastleggen om correctie door de Belastingdienst te voorkomen.
Voordelen van een lage rente (binnen zakelijkheid)
Praktische stappen bij het vaststellen van rente
- Raadpleeg actuele rentestanden bij banken via onze rente-overzichtspagina.
- Bepaal een redelijke marge: kies een rente die iets onder of binnen een aanvaardbare afwijking ligt ten opzichte van de markt — onderbouw je keuze met bronnen en documentatie.
- Leg alle afspraken schriftelijk vast: rente, looptijd, aflossing, wat bij wanbetaling etc.
- Overweeg juridische toetsing (bijvoorbeeld via een notaris) voor kracht en bewijsbaarheid van de overeenkomst. Zie ook de uitleg op Notaris.nl over familiehypotheek.
- Zorg dat je administratie op orde is: betalingen, aflossingen en schenkingen moeten aantoonbaar zijn bij een fiscale controle.
Voorwaarden & fiscale kaders
Om in aanmerking te komen voor hypotheekrenteaftrek, moet de lening voldoen aan voorwaarden: aflossing binnen 30 jaar (annuïtair of lineair) en rente die overeenkomt met wat een bank zou vragen. Belastingdienst over renteaftrek bij familieleningen.
De Belastingdienst publiceert voorbeelden van rentepercentages voor familieleningen, waarin zij aangeven hoe men rente beoordeelt op vergelijkbaarheid met bancaire leningen. Voorbeelden rentepercentages familieleningen.
Adviesbureaus bespreken toetscriteria: bijvoorbeeld opslag voor risicofactoren, splitsing van rentecomponenten en de eis dat de afgesproken rente “druk uitoefent” bij de lener. (Zie FPS Advies over rente-toetskader.)
De notaris waarschuwt dat de rente “niet veel lager of hoger” mag zijn dan wat de bank zou vragen, om de aftrekbaarheid te behouden. Notaris.nl over hypotheekrente bij familiehypotheek.
De Nederlandsche Bank (DNB) stelt dat voor hypotheekrenteaftrek bij een familiehypotheek dezelfde regels gelden als bij commerciële hypotheken — waaronder de eis van marktconformiteit. DNB over familiehypotheken.
Valkuilen om te vermijden
- Rente die te ver onder markt ligt — risico op fiscale correctie of beschouwing als schenking.
- Geen schriftelijke leningsovereenkomst of onvoldoende juridisch vastgelegd.
- Onvoldoende onderbouwing van afwijkingen ten opzichte van markt.
- Weinig administratieve bewijzen van betalingen of schenkingen — bewijs ontbreekt bij controle.
- Te hoge rente vastleggen — kan door de Belastingdienst als onzakelijk worden afgewezen. (Zie BDO uitleg hierover.)
Meer over risico’s vind je op de pagina nadelen & risico’s.
Veelgestelde vragen
Waarom mag de rente niet te laag zijn?
Is de rente te ver onder markt, dan kan de Belastingdienst het verschil als schenking beschouwen, waardoor renteaftrek vervalt of belastingheffing optreedt.
Is er echt geen wettelijk minimum?
Klopt — de wet schrijft geen absolute ondergrens voor rente. Het moet echter zakelijk, onderbouwd en in lijn met marktcondities zijn.
Hoe bepaal ik wat marktconform is?
Vergelijk actuele rentetarieven bij banken (zie onze rentepagina). Onderbouw afwijking met factoren als risico, zekerheid en looptijd.
Zeker zijn van fiscale en juridische zekerheid?
Leg rente-, aflossings- en contractgegevens zorgvuldig vast — en gebruik ons renteroverzicht ter onderbouwing. Verdiep je in rentebepaling.