Aanleiding
Het beeld is dubbel: alleenstaanden kopen vaker, maar vaak alleen dankzij familiekapitaal. Juist die extra 10–20% van familie maakt soms het verschil tussen wel of niet kunnen kopen. Dat vergroot kansen voor wie hulp krijgt, maar vergroot ook de kloof voor wie geen familiehulp heeft.
Deze analyse is geïnspireerd op het NOS-artikel “Alleenstaande starter koopt vaker een woning, wel vaak steun van familie”. We vertalen de inzichten daaruit naar praktische handvatten voor wie een familiehypotheek overweegt.
Wat is een familiehypotheek?
Een lening tussen familieleden in plaats van bij een bank. Je spreekt rente, looptijd en aflossing af en legt dit vast in een contract of akte. Voor fiscale aftrek gelden dezelfde regels als bij banken. Lees meer in onze uitleg familiehypotheek.
Belangrijk is de marktconforme rente: te laag kan als schenking gelden; te hoog is onzakelijk.
Omvang & impact
Familiehypotheken vormen een substantieel deel van de financieringsmix. In veel dossiers is het familiedeel kleiner dan 20% van de hypotheeksom – maar precies dat deel bepaalt of de aankoop rond kan. Tegelijk kan extra leencapaciteit prijsdruk vergroten.
Voordelen
- Extra financieringsruimte voor alleenstaanden.
- Flexibele afspraken en vaak sneller rond.
- Fiscale renteaftrek mogelijk bij juiste inrichting.
- Ouders realiseren beter rendement dan spaarrente.
Risico’s
Relatierisico: achterstanden/gedoe raakt de familieverhouding.
Fiscale risico’s: niet-marktconform of niet-vastgelegd → kans op schenking/discussie.
Bankkoppeling: familiedeel telt mee in leencapaciteit bij de bank.
Box 3 & nalatenschap: uitgeleend vermogen en verrekening bij overlijden.
Combineren met bankhypotheek
In de praktijk vaak het beste van twee werelden: bank blijft hoofdfinancier, familie dicht het gat. Zorg voor rangorde-afspraken (hypotheekrecht) en afstemming met adviseur/notaris. Meer weten? Bekijk familiehypotheek combineren met bank.
Hoe regel je het goed?
Overeenkomst & rente
Leg hoofdsom, rente, aflossingsschema, looptijd en zekerheden vast. Bepaal marktconforme rente en kies lineair/annuïtair voor aftrek.
Administratie & inzicht
Houd betalingen, rente en extra aflossingen bij. Deel inzicht met beide partijen om misverstanden te voorkomen en maak afspraken over renteherziening.
Beleidsreflectie
Familiehypotheken helpen alleenstaanden de markt op, maar vergroten ook ongelijkheid en mogelijk prijsdruk. Oplossingen liggen in meer betaalbare nieuwbouw, eerlijke fiscale prikkels en gerichte steun voor starters zonder familiehulp.
Conclusie
Voor alleenstaande starters kan een familiehypotheek het verschil maken. Regel het zakelijk: schriftelijke afspraken, marktconforme rente en een goede administratie. Overweeg een hybride opzet met bank + familie.
👉 Verder lezen of meteen aan de slag?